LINH HỒN YÊU DẤU - Truyện
ngắn của A. J. McKenna
(Nguyên tác bằng tiếng Anh: Old Ghosts, đăng trên Eastoftheweb.com.)
Người dịch: Nguyễn
Khắc Phước
Hôm nay là sinh
nhật của Jim Brennan. Buổi sáng tháng Tám ẩm ướt. Lão thức
dậy và giật mình vì tiếng chim vang vọng khắp vườn.
Nửa nhớ nửa quên, lão nhìn mặt
trời như trái cam đang
phình lên và chiếu sáng
mảng tường dán giấy hoa cũ cạnh giường lão.
‘Hôm nay là sinh
nhật của mình đây,’ cuối cùng lão nhớ ra. ‘Hôm nay mình bảy mươi sáu tuổi. Trước đây có sinh nhật
không nhỉ?’
Cố nén đau để trèo xuống giường, lão mặc
bộ đồ ngủ kẻ
sọc, đứng bên cửa sổ và nhìn ra vườn.
Có nhiều việc phải làm. Muộn.
Muộn quá rồi. Mấy bữa
rày thường nhổ cỏ, ước
gì cái lưng đừng
đau. Ngoài vườn, nắng đã đánh thức những đóa hồng,
kích thích những cây hoa
leo vươn nhanh như những đứa
trẻ đang lớn, và nắng cũng biến
những bông hoa vạn thọ, thứ
hoa xua côn trùng, thành những
đóm lửa đỏ rực.
‘Hôm nay là sinh
nhật của mình đây.’
Con chó nhà hàng
xóm sủa. Một con mèo trèo qua tường và nhảy vào bóng cây táo rình những con chim sẽ đang khát khao những tia nắng đầu tiên. Bóng của
hàng rào đang co dần như e thẹn trước ánh nắng.
Những ngôi sao đang mờ dần vào nền
trời bình minh. Một ngày tháng Tám nóng đến khó thở đã bắt đầu.
Jimmy Brennan, bảy mươi sáu tuổi, đang ngồi trong nhà bếp. Yên lặng. Mọi thứ
trong nhà quanh lão dường
như nín thở,
mái nhà nặng nề và nóng như lò nướng.
Bàn tay sần sùi mạch máu của lão phủi mấy vụn
bánh mì khỏi mặt bàn nhựa và khi lão lê đôi dép cũ, bụi bay loạn xạ trên tấm
thảm có vài tia nắng chiếu. Lão lắng
nghe một ngày mới đang thức dậy: chiếc
đồng hồ trên tủ ngăn kéo vội
vã gỏ tích tắc và thùng thư đang lách cách thức dậy.
Jim bước qua phòng khách, lượm những tờ
hóa đơn và tờ
quảng cáo du lịch nước ngoài giảm
giá. Lão chưa bao giờ
ra khỏi Ireland, chưa bao giờ vượt biển.
Lão cầm những bì thư đưa thẳng tay để cố nhìn cho rõ. Chẳng
có thiệp chúc mừng sinh nhật nào cả. Thời
buổi này ai mà quan tâm.
Quay lại chỗ nhà bếp
quen thuộc, Jim dùng dao
mở thư, mong đọc được chút tin tức.
Có còn hơn không. Ít ra cũng có liên lạc.
Chán mở thư, lão nhìn
và lóa mắt vì ánh
nắng phản chiếu từ
tách trà, chưa vội đọc mấy tin không vui, lão rót trà ấm vào tách. Lão ngồi nhớ lại
những lần kỷ niệm
sinh nhật trước đây. Bánh và rượu, hát và múa và chẳng ai nhắc đến người
đã khuất. Lâu lắm rồi, chẳng
biết năm nào.
‘Thời gian trôi nhanh quá,’ lão
nói.
Jim thường độc thoại
hầu như suốt ngày – có ai nghe lão
đâu? Từ
phòng khách yên tĩnh và chưa sáng rõ, chiếc
đồng hồ điểm giờ.
Lão uể oải đứng dậy
và chuẩn bị đối phó với
ngày mới. Khi lão mở chiếc đài, những
bản tin làm lão nhức nhối. Ở
đâu trên thế giới cũng nghe trẻ con bị hành
hạ và bị giết hại. Mấy
cái quảng cáo làm lão đỡ buồn. Thế
giới này đảo điên rồi nhưng chẳng ai để ý. Lão chuyển
đài và nhiều giọng nước ngoài léo nhéo vẻ
khẩn trương. Giọng nào cũng nói về bạo động,
hiếp dâm trẻ em. Truyền thông thích thóa mạ những người
vô tội bằng những tin tức
hấp dẫn cập nhật
tức thì. Ngày xưa đâu có vậy, đâu có ồn ào như bây giờ, trẻ con có thể
chơi thoải
mái trên đường phố. Lâu lắm rồi,
chẳng biết lúc nào.
Ring- a- ring- a- rosy!(*)
Jim mỉm
cười và nhận ra nhạc của
Mozart và giọng ca
Cherubino làm cho buổi
sáng dễ thở. Lão thay đồ để đi bộ,
gậy và mũ, lão kiểm tra cửa nẽo
có chắc chắn không. Ban đêm lão nghe ngôi
nhà cũ kêu kẽo kẹt và sợ rằng
kẻ trộm có thể đột
nhập tấn công lão.
Thế giới này quá tệ rồi!
Jim mở cửa lớn
và trông tháy Ellen Kelly đứng
đó, cười tươi như nắng.
‘Chúc mừng sinh nhật, Jim.’
Quen quá nên
không ngạc nhiên, Jim cười đáp và lại thở dài vì Ellen không còn ở đó nữa.
Ellen Kelly, tuần trước vừa
tròn mười bốn. Gần đây, lão thường
trông thấy Ellen. Hôm
qua, cô theo lão đến thư viện vắng vẻ
và khi lão ngồi trong
công viên Carolyn thì cô đứng
đợi trong bóng râm dưới một gốc
cây.
‘Em không quên,’
Ellen nói.
‘Anh biết, anh biết.’
‘Ra ngoài này chơi không?’
‘Không được đâu, Ellen. Em chết rồi mà.’
Nắng lướt xuống phố
và đậu trên mái nhà Jim.
Bóng Ellen chợt biến mất.
‘Tội nghiệp Ellen.’ Jim lẩm
nhẩm một mình. ‘Tội nghiệp em yêu đã chết
rồi.’
Jim tránh đi qua
siêu thị. Chỗ ấy phức
tạp quá. Người ta lạnh lùng trả
tiền rồi vội vả
về nhà. Đám đàn ông hói đầu lấn tới,
tai đeo vòng, mắt nhìn
không chớp như muốn hiếp. Đừng
bao giờ nhìn lui. Đám con
gái cái gì cũng ưng cho nhiều.
Xe đổ lộn xộn cố
kiếm tiền. Các bà nội trợ vội
vã, khói xe ngột ngạt. Siêu thị bắt người ta phải lựa chọn
đến mệt. Quá ồn ào. Quá to, quá hiện đại.
Quá cô đơn đối với Jim.
Lão tới những cửa
hàng nhỏ, đưa chuyện với người
quen, mua trứng, sửa và một gói mì. Lão đi tiếp
đến trước cửa hàng từ
thiện. Bà Barret ở quầy số
hai mươi chín gật
đầu chào, vẻ tò mò.
‘Sức khỏe thế
nào ông anh?’ bà vừa hỏi vừa nhìn quầy
hàng.
‘Nhờ ơn chúa, cũng tốt. Còn bà thì sao?’
“Không thể tốt hơn.’
Cuộc sống nghẹ
thở vì những câu chào chót lưỡi đầu môi!
Jim về nhà bằng con phố
nóng nực ngang qua thánh
đường ở số bảy
sáu.
Từ ghế bành trong phòng khách nhìn ra đường. Nghe đồng hồ điểm
mười tiếng và ngày buồn còn dài bất tận. Mười
giờ sáng hãi hùng. Không
biết làm gì. Bên ngoài, mấy cô gái tươi vui vội vã qua lại, mặt trời
trên đầu và thời gian trong tay. Chân sáo, tất đen, váy ngắn thiếu đường
gây tội. Hứa hẹn.
May mà mình không
còn trẻ nữa.
Jim ghét thời gian này trong ngày. Ra vườn thì quá nóng, đầu óc trống rỗng
cho đến khi chuẩn bị bữa
trưa. Ánh sáng duy trì mãi suốt
buổi chiều lê thê chán ngắt giống như một con
đường chẳng dẫn đến
đâu. Jim cố đọc nhưng dù có kính, chữ vẫn cứ
mờ.
‘Ellen,’ lão thì
thầm. Tên nàng vang lên trong
đầu như tiếng chuông nhà thờ.
Ellen Kelly,
Kelly Ellen, Kellen Nelly.
Jim chơi đùa với nàng. Mắt lão nhắm. Lão đang mơ màng một cách thích thú và thoáng
nghe như có ai chạm
vào tay nắm bằng đồng ở
hộp thư. Lão đi nhẹ ra phòng khách, cẩn thận mở
cửa lớn thì Ellen đứng đó, mười lăm tuổi xinh đẹp, lồng vào trong ánh nắng
như một
thiên thần. Ellen Kelly
đang nẩy nở để trở
thành phụ nữ và đang hưởng hạnh phúc của
tuổi thiếu niên.
‘Anh không ra chơi hả Jim?
Phía sau, một bóng ma khác trong hành
lang, mẹ của Jim, đang mỉm cười.
‘Nó phải đi mua hàng cho bác, con ạ.’
Jim thấy minh là cậu trai mười sáu đang tuổi thanh niên hạnh phúc.
‘Thế thì em đi với anh nhé,’ Ellen bao giờ cũng sẵn sàng. ‘Chúng mình đi mua sắm với nhau nhé, được
không?’
Mẹ đồng ý. Bà thương cô con gái hàng xóm và bà đã từng
ao ước có một đứa như thế.
‘Dỉ nhiên là được, em yêu.’
Mẹ vẩy tay khi Jim và Ellen ra đường và cho đến khi họ khuất
sau cổng. Mẹ bao giờ cũng lo chuyện
băng qua đường và ốm đau bất thường.
Bệnh lao, viêm phổi. Bệnh bại
liệt. Sởi. Quai bị. Người ta nói vậy.
Hồi ấy nhiều người
chết trẻ.
Tình yêu như nam châm
hút hai người sát
nhau, vai kề vai, đầu tựa đầu,
nói nói, cười cười, nổi bật
lên giữa đám đông. Họ đang yêu. Lọn tóc đen mượt của Ellen uốn
quanh vành tai nhỏ của nàng trông có vẻ tinh nghịch. Nàng dịu dàng và đáng yêu như vầng nguyệt.
‘Em có yêu anh
mãi không?’ Jim hỏi.
‘Mãi mãi,’ Ellen
hứa, nắm chặt tay Jim.
Trên đường về nhà, hai người
băng qua cánh rừng. Bấy giờ là tháng Tám. Đoạn
đường tắt ngắn nhưng đi thật
lâu. Họ ngồi hôn nhau trong đám dương xỉ dưới bóng cây một
cách ngây thơ và hôn mãi dường
như chẳng
bao giờ dứt.
Đời vui như một kỳ nghỉ hè cho đến khi nàng mười bảy tuổi.
Thế rồi, Jim cùng bố đến Cork. Đi kinh doanh. Thành phố Cork tuyệt vời, có thuyền
bè nhấp nhô, có giáo đường Cobh và khách sạn Metropole. Thành phố có vẻ khoa trương. Những
buổi tiệc tối và những
món tráng miệng. Cà vạt đen, xì gà nâu. Rượu gin pha nước khoáng và một lát chanh. Chanh đắng. Đó là những gì còn lại trong trí nhớ nhập nhàng của
Jim về xứ Cork.
Jim đi cùng với mấy người
bạn của bố. Tiệc
tùng sực
mùi nhục dục. Bố bỏ
về sớm với một
người bạn.
Một ông ra hiệu hỏi ý và bố
nháy mắt. Cho phép phạm tội. Mất
công đeo đuổi chi cho mệt, ở đây muốn
là có ngay.
Jim nhảy với một
cô nàng đeo vòng cổ và
khuyên tai đến sáng. Nàng
nói bố mẹ nàng vắng nhà và phòng nàng ở trên gác gỗ.
Jim vẫn còn chưa dứt cơn say.
‘Anh đưa em về phòng nhé’, Jim nói, hiểu được luật
chơi và biết
lúc này có thể giở trò lừa.
Ellen mười sáu thơm mùi tình
yêu và hoa hồng.
Cô gái hai mươi này sực
mùi rượu gin. Ngọc trai trên tai và đã quý trên
ngực. Nàng tắm truồng, để
lộ thân hình phì
nhiêu. Jim ôm và chiếm lấy nàng. Ellen mười
sáu tuổi ngọc, sẵn sàng cho Jim mọi
thứ nhưng
cái đó thì không. Da thịt
thơm tho của
nàng chỉ dành cho đêm tân
hôn. Jim muốn nữa. Cô gái đang chịu đực với
một con lợn lòi.
Ellen ơi! Anh có lỗi với em rồi!
Rồi Jim gặp một
cô tóc vàng trong lần đến Dublin đi trượt tuyết. Cô ta bám theo Jim, lúc ấy đã biết được
mùi đời. Máu trên tuyết. Ellen mười bảy bị
bỏ rơi giống như một đồ chơi cũ, vô dụng.
‘Anh không cần em nữa sao?’
‘Không.’
Nước mắt nàng tuôn xuống
làn môi cắn chặt. Mắt đỏ
hoe. Tình cảm đã bị tổn thương. Nàng nói lời
chia tay.
‘Không. Em không
cần anh nữa.’
Jim lạnh lùng và tàn bạo như băng giá mùa đông.
Cho dù bị bỏ rơi, Ellen vẫn
câm nín chờ Jim trưởng thành.
Năm sau, Jim dẫn cô gái đeo bông tai ngọc trai đi chơi, chẳng chào từ biệt Ellen tuổi
mười tám đang cô đơn, đau khổ đến xanh xao bệnh
hoạn vì tình yêu. Nàng giống như cánh hoa rơi tan tác
trên cỏ dại, trên gai nhọn. Nước mắt
tả tơi.
Ellen ốm.
Mẹ khóc khi thấy Jim về. ‘Tội nghiệp Ellen,’ mẹ
thì thầm như sợ làm đau lòng người đã khuất.
Jim tĩnh ngộ, thấy mình đã quá trẻ
con. Nhưng đã quá muộn.
Trên mộ nàng, những cánh hoa im lìm trong băng
giá. Lá khô phủ đầy như chôn thêm một lớp nữa.
Đâu rồi những nụ hôn nồng
nàn và con tim rạo rực tình yêu. Sau cái chết của Ellen, đến
lượt mẹ cũng về nơi mộ chí.
Mưa triền miên đến năm mươi năm.
Những ngươi thân yêu mãi mãi
đã ra đi!
Tiếng đồng hồ
điểm giờ, một, hai, ba,…
Bóng tối ngoài sân yên lặng như lời yêu từ miệng
người chết. Môi là những nấm mộ
bằng đá cẩm thạch trong vườn.
Cây trường xuân và rêu.
Những hồi ức ám ảnh
hiện tại. Jim rùng mình và bước tới cửa
sổ có ánh sáng. Xoa bàn
tay gồ ghề tĩnh mạch. Cầu
nguyện. Sau đó lão nấu nướng buổi
trưa. Cà chua và thịt
nguội. Lão ngồi mơ màng hết buổi chiều.
Một nửa cuộc sống.
Đài phát giọng phụ nữ hát bài Four Last Songs. Chẳng hiểu bài hát nói gì.
Nỗi buồn quá ngọt
ngào. Ai nói vậy?
Chiều muộn, lão ngồi
trong vườn nhìn hoàng hôn
hát. Chẳng có chim gì
khác ngoài sáo và én. Chẳng
nghe gì ngoài mấy cánh bướm.
Về khuya. Đồng hồ điểm
mười hai tiếng. Đêm nóng ray rức.
Lên giường, Jim tắt đèn ngủ, theo dỏi những bóng đen trên tường
hoa. Ánh sao chiếu vào
khuôn mặt xanh xao của lão. Trăng tháng Tám nóng
chiếu trên cửa sổ.
Đêm yên lặng như hoa táo rơi, dịu dàng như má lúm đồng tiền của
Ellen cười. Ellen đang đứng bên giường lão, mĩm cười nửa buồn
nửa vui. Ellen chung thủy đang đợi.
‘Anh cần em không?’
‘Vâng! Chúa yêu
quý – vâng!’
Lão nói, ‘Anh sẵn sàng đi chơi với em nếu em thích. Cuối
cùng thì anh chết thật rồi.’
‘Em vui lắm. Em đã đợi anh lâu lắm rồi!’
Jim bay lên, bỏ bảy mươi lăm năm lại
trên tấm khăn trải giường. Lướt
dưới ánh trăng cùng Ellen
trong tay. Cặp đôi bay xẹt như ánh sao chổi vào cõi Vĩnh hằng. Chiếc đồng
hồ trong phòng khách ngừng chạy.
Mãi mãi chẳng bao giờ chạy nữa.
Người dịch: Nguyễn Khắc Phước
Chú thích của người dịch:
(*) Bài hát của trẻ con khi chơi nắm tay quay
vòng.
.jpg)
